BAL ARISI KOLONİLERİNDE VARROA DÜZEYİNİN BELİRLENMESİNDE VE KONTROLÜNDE PUDRA ŞEKERİ KULLANIMI

Bal arılarının önemli zararlılarından olan varroa arıcılık sektörünün önemli problemi olmaya devam etmektedir. Kolonilerde varroa düzeyinin belirlenmesi iki yönden çok önemlidir. Varroa’nın yüksek veya düşük düzeyde olması bize kolonilerde varro’ya karşı mücadele etme zamanının gelip gelmediğini gösterir. Diğer taraftan varroa düzeyi devamlı düşük olan kolonilerin varlığı arılığınızdaki bu kolonilerin varroa’ya karşı dirençli olduğunu gösterir. Bu tip koloniler kendilerini tımarlama, varroa’yı ısırma ya da petek gözlerindeki üreme özelliğine sahip olan varroa’ları kuluçka ile birlikte kovan dışına atma özelliklerine sahip demektirler. Bu tip davranışlar nesilden nesile geçen kalıtsal özellikler olduğu için arıcılarımız bu tip kolonilerden ana arı yetiştirerek arılıklarındaki kolonilerinin varroa’ya karşı direnç özelliklerini belli bir düzeye kadar geliştirebilirler. Kolonilerde Varroa düzeyini belirlemek için günümüze kadar çeşitli teknikler geliştirilmiştir. Bu teknikler;       1-) Ether uygulaması    2-) Alkol ile yıkama    3-) Kuluçkalıktan örnek almak    4-) Dip tahtasında yapışkan karton kullanımı    5-) Dip tahtasında yapışkan karton ve akarasit kullanmak.     Bu teknikler önemli olmasına rağmen kullanımlarında bazı olumsuzluklar vardır. Ether,alkol ve kuluçkalıktan örnekleme tekniklerinde kullanılan örneklerin öldürülmesi gerektiğinden arı dostları için kullanılması kolay olmayan yöntemler. Diğer iki teknikte ise arı öldürmeye gerek yoktur, fakat uygulama süresi ve zahmeti fazla olduğu için uygulaması daha zordur. Bilim adamları kolonideki varroa düzenini belirlemek için yeni bir teknik geliştirdiler. Bu teknik ile kovandan alınan örnek arılar hiç bir zarar görmeden kovanlarına dönebildikleri gibi tekniğin uygulanışı çok pratik ve ucuz. Tekniği arılıkta uygulamak da mümkün. Buna göre resimlerde görüldüğü gibi bir cam kavanozun içine 300 tane arı konulup, kapak kısmına sadece pudra şekerinin ve varro’nın geçebileceği büyüklükte deliği olan sinek teli geçiriliyor. Daha sonra kavanozun üst kısmından yaklaşık bir tatlı kaşığı kadar (7 gr.) pudra şekeri ilave edilerek arılar yaklaşık bir dakika çalkalanıyor. Bu şekilde 300 arıda bulunan varraolar pudra şekeri ile beraber dışarı dökülüyor. Arıcılarımız bu yeni teknik ile kolonilerindeki varroa düzeyini kolaylıkla öğrenerek, kolonilerinde varroa ile mücadele yapmalarının gerekli olup olmadığını öğrendikleri gibi, arılıklarında bulunan kolonilerini elerindeki sonuçlara göre puanlayabileceklerdir.                                                            http://www.youtube.com/watch?v=jSCqiOlVINU                 Yapılan diğer son çalışmalarda ise pudra şekeri kolonilerde varroa ile mücadele yöntemi olarak gösterilmektedir. Pudra şekerinin varoa mücadelesinde etkili olmasının nedenini ise şu şekilde açıklanmaktadır. 1-) Pudra şekeriyle bulanan arı üzerindeki pudra şekeri tozlarını uzaklaştırmak için kendini tımarlama hareketini yaptığından dolayı bu yolla varrao’yı üzerinden atabilmektedir.2-) Pudra şekeri toz halinde olduğundan dolayı varro’nın bal arısına tutunması zorlaşmaktadır.3-) Pudra şekerinin tozları varroa’nın üzerinde olacağından, tozları tımarlamaya hareketiyle uzaklaştırmaya çalışırken arının üstünden düşmesine neden olacaktır.  Nebraska Üniversitesinde 2002 yılında yapılan çalışmalar sonucunda kavonoz içinde pudra şekeri uygulamasında ergin arıların üzerindeki % 93 varroa’nın uzaklaştırıldığı belirlenmiştir. Yine aynı üniversite’de 2005 yılında yapılan çalışmalarda koloni başına 225 gr. lık pudra şekeri uygulanmasıyla koloniden % 76 varroa uzaklaştırılmıştır. Bu çalışmalarda pudra şekeri uygulaması sonucu kuluçkada bulunan yumurtaların % 62 ile 86 oranında gözlerden uzaklaştırıldığı gözlenmiştir. Yüksek dozaj uygulamalarında gözlerden önemli ölçüde larva uzaklaştırıldığında belirtilmiştir.     Bütün bu çalışmalardan şunu anlayabiliriz ki, kavanoz içindeki arılara pudra şekeri uygulaması tekniği ile kovanlarınızdaki varroa düzeyini çok rahat bir şekilde arılarınıza zarar vermeden öğrenebiliriz. Bunun yanında kovanlarınıza varroa mücadelesi amacıyla pudra şekeri uygulayabilirsiniz. Bu yöntemi uygularken dikkat edilmesi gereken nokta ise uygulama sırasında yumurtalı ve larvalı peteklerin üzerindeki arıları kovan içine silkerek bu çerçeveleri pudra şekerini koloniye serpme işleminden sonra kovana geri vermek yoluyla yöntemi uygulamanız daha faydalı olacaktır. Bana göre bu yöntem ızgaralı dip tahtası ile uygulandığında mükemmel sonuç verecektir. Bu yöntemler sayesinde arıcılarımız kovanlarınaherhangi bir kimyasal ilaç uygulamadan varroa ile mücadele ettikleri gibi ellerinde bulunan varroa’ya dayanıklı kolonilerini belirleyerek gelecekte varroa’ya dayanıklı kolonilerin sahibi olacaklardır. Kovanlara pudra şekeri uygulamasıyla ilgili videoyu aşağıdaki web adresinden izleyebilirsiniz      http://www.youtube.com/watch?v=Y7C_pV9ig4c